Švedski borbeni avioni JAS-39 Gripen izveli su prvi let u okviru NATO aranžmana za zaštitu neba nad Baltičkim morem otkako je ta zemlja pristupila NATO alijansi.
Leteli su zajedno sa nemačkim i belgijskim avionima za rano upozorenje, saopštio je NATO.
Ujutru, 11. marta, saveznički radarski operateri su otkrili neidentifikovani trag iznad Baltičkog mora koji ide od Kalinjingrada do ruskog kopna. Kontrolori NATO-ovog Centra za kombinovane vazdušne operacije (CAOC) u Uedemu u Nemačkoj su naknadno koordinirali lansiranje švedskih aviona iz Švedske i naredili da se belgijski borbeni avioni F-16 lansiraju iz vazdušne baze Šjauljaj u Litvaniji.
Oba saveznika su vizuelno identifikovala ruski Tu-134 (Tupoljev) koji nije bio predviđen ni u jednom planu leta.
Kasnije tokom dana, još jedan trag ruskog An-26 primećen je na NATO radarima, a CAOC je upozorio nemačku letelicu u Lielvardeu da poleti i presretne rusku letelicu. Švedski JAS-39 Gripen avioni su takođe poleteli i oba saveznika su izvršila vizuelnu identifikaciju ruskog vojnog aviona tipa An-26 i ispratila letelicu.
Ova misija je završena kada su Šveđani i Nemci dobili još jedan zadatak koji je uključivao još jednu proceduru za identifikaciju ruskog Tu-134.
Nakon profesionalnog obavljanja ovih rutinskih misija vizuelne identifikacije, NATO avioni iz Belgije, Nemačke i Švedske vratili su se u svoje baze.
Ova prva prava misija švedskih Gripensa dogodila se samo nekoliko dana nakon što je zemlja postala članica NATO-a. Ovo je, kažu u Alijansi, „impresivna demonstracija duboke integracije koju je švedsko vazduhoplovstvo postiglo sa NATO snagama i pokazatelj glatke interoperabilnosti u zaštiti prostora iznad Baltičkog mora“.
Saveznički borbeni avioni redovno poleću da presretnu i identifikuju ruske avione koji lete u međunarodnom vazdušnom prostoru u blizini teritorije NATO-a. Kao mera predostrožnosti, komanda i kontrola NATO-a pokreće lovce da identifikuju ove letelice i prate njihove putanje leta dok deluju u blizini savezničke teritorije. Nemcima je ovo drugi let od kada su 1. marta preuzeli misiju Air Policing u Lielvardeu, dok su belgijske letelice letele već deset puta od početka misije u Šjauljaju 1. decembra 2023. godine.
UDARNA VEST.rs (Blic)
